Op het darkweb worden al jaren handleidingen voor pedofielen gedeeld waarin staat hoe zij te werk moeten gaan om kinderen te misbruiken. Al in 2018 werd gesproken over een verbod op het bezitten of delen van zo’n handboek, maar tot nu toe is dat nog niet strafrechtelijk geregeld.
Uit onderzoek van RTL Nieuws bleek in 2018 dat een handleiding van bijna duizend pagina’s al ruim tien jaar rondgaat op het afgeschermde deel van het internet. Het leidde tot bezorgdheid in de Tweede Kamer. Maar in 2019 zei toenmalig minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus dat het zogenoemde ‘pedohandboek’ volgens zijn juristen niet in strijd is met de wet.
Onbegrijpelijk, vond Marcel Jeninga, oprichter van stichting Strijd Tegen Misbruik. Hij reed met een uitgeprinte versie van het handboek naar Den Haag en gaf het aan Jeroen van Wijngaarden van de VVD. Die diende toen een motie in om de documenten te verbieden. Die motie werd vervolgens door de gehele Kamer aangenomen.
Grapperhaus maakte er vervolgens alsnog werk van om de handleiding expliciet strafbaar te stellen. In juli 2020 werd een wetsvoorstel voorbereid, dat in december vorig jaar naar de Tweede Kamer werd verstuurd.

‘Komst van verbod duurt veel te lang’

Twee jaar later is er niets veranderd. Dat betekent dat het nog steeds niet strafbaar is om een ‘pedohandboek’ in het bezit te hebben en ook niet om het te delen. Het Openbaar Ministerie vergeleek het in 2018 met het bezitten van handleidingen om bommen te maken. Dat is ook niet strafbaar.
Volgens Jeninga duurt het veel te lang voordat het handboek is verboden. “Het moet per direct worden afgeschaft”, zegt hij. “Ik loop hier al vier jaar mee rond. Waarom moet het zo lang duren? Dat is mij echt een raadsel.”
Een nieuwe wet neemt nu eenmaal veel tijd in beslag, zegt een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid. “Je moet het voorstel eerst schrijven. Vervolgens moet de tekst langs de Raad van State en daarna moeten die opmerkingen weer verwerkt worden. Binnenkort zal de Tweede Kamer erover in debat gaan.”
Dat gebeurt waarschijnlijk begin juli, vlak voor het zomerreces. Het debat staat met potlood op de agenda, dus de doorgang is nog onzeker. “De definitieve agenda voor die week wordt pas vlak van tevoren opgesteld”, laat de perswoordvoering van de Tweede Kamer weten. “Daar valt nu nog niks over te zeggen.”
Het dossier over het ‘pedohandboek’ (het wetsvoorstel heet officieel Strafbaarstelling voorbereidingshandelingen seksueel misbruik met kinderen) ligt inmiddels bij minister Dilan Yesilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid). Zij neemt het wetsvoorstel over van Grapperhaus. Dat betekent dat het voorstel niet van tafel is geschoven sinds de wisseling van de ministers, benadrukt de woordvoerder van het ministerie.

Partijen lijken voor strafbaarstelling

Begin dit jaar reageerden politieke partijen al positief op het wetsvoorstel. In een verslag van de commissie van het ministerie van Justitie en Veiligheid zeggen leden van de VVD-fractie dat “alles op alles” moet worden gezet om seksueel kindermisbruik tegen te gaan. Ook GroenLinks en D66 staan achter het strafbaar stellen van de handboeken.
Ook leden van de ChristenUnie spreken hun zorg uit over de verspreiding van documenten met instructies om kinderen te misbruiken. De SP vindt ook dat dit “absoluut moet worden tegengegaan”. De SGP zegt “het krachtige signaal” van het wetsvoorstel te waarderen.
Minister Yesilgöz-Zegerius benadrukt dat het wetsvoorstel niet kan voorkomen dat dit soort handleidingen online worden gezet. “Zolang iemand het bijvoorbeeld in bezit heeft, heeft diegene de mogelijkheid het op verschillende plekken op het internet te plaatsen”, schreef ze vorige maand in een nota. Volgens de minister biedt het wetsvoorstel wel de mogelijkheid om preventief op te treden tegen seksueel misbruik.
Als het voorstel wordt goedgekeurd, komt er een maximale gevangenisstraf van vier jaar voor het verspreiden, verwerven of bezitten van een handleiding met tips voor het seksueel misbruiken van kinderen. “Kinderen hebben recht op een veilige omgeving om op te groeien”, zei Grapperhaus twee jaar geleden. “Het is gruwelijk en onacceptabel dat mensen, veelal via het darkweb, bezig zijn om adviezen te delen over hoe ze kinderen kunnen misbruiken.”

Jeninga is de vader van een kind dat op jonge leeftijd misbruikt is. In 2010 deden hij en zijn vrouw aangifte tegen Vereniging Martijn wegens vermeende medeplichtigheid. Dit leidde niet tot vervolging van de vereniging. Wel werd deze op 18 april 2014 verboden. Om verder te kunnen strijden tegen kindermisbruik, richtten beide ouders in 2014 de stichting op. Toen Jeninga in 2018 van de inhoud van het pedofielenhandboek hoorde ging hij ‘over zijn nek’ en begon hij zijn verbeten strijd.

Het handboek dat onder pedofielen circuleert op het darkweb, een soort verborgen deel van het internet, is niet verboden.
Dat heeft minister Ferd Grapperhaus (Justitie) gezegd in de Tweede Kamer. Volgens hem hebben ‘juristen’ op zijn departement ernaar gekeken, maar zien ze er geen strafbaar materiaal in.
RTL Nieuws kwam deze week met het nieuws dat op het darkweb beelden te vinden zijn van honderden Nederlandse kinderen die seksueel worden misbruikt. Die beelden worden uitgewisseld op zeker veertien platforms. Gebruikers zijn speciaal in Nederlandse kinderen geïnteresseerd.
Ook vond RTL, dat undercover ging, opnieuw een soort handboek voor kindermisbruik. Dit ‘boek’ dook al eens eerder op, met daarin tips om kinderen te misbruiken en hoe dat geheim te houden. Volgens Grapperhaus is het ergerlijk, maar staat hij machteloos om het boek te verbieden.
Het misbruik noemt hij ‘heftig’. ,,Dit is een verwoestende vorm van criminaliteit.’’
Verwijderen
Grapperhaus hamert erop dat hij met internet providers in de weer is om kinderporno te verwijderen als dat te vinden is. Ook zegt de minister dat hij bezig is met wetgeving dat webhosts harder kunnen worden aangepakt als ze zulke beelden niet verwijderen. Bovendien zegt hij dat de van 150 rechercheurs die zich bezig houden met de aanpak ‘meer middelen’ hebben gekregen.
De PVV is kritisch.,,RTL kan daders of beelden wel opspeuren, maar de overheid niet. Hoe kan dat nou?,’’ vroeg Tweede Kamerlid Gidi Markuszower.
Volgens Grapperhaus is het een ‘misverstand’ dat politie ‘deze mensen niet in beeld zou kunnen krijgen’. ,,Daar is de politie wel degelijk toe in staat.’’

Lange Frans over het beruchte #Pedohandboek

13-mei-2019 Op het darkweb, het verborgen deel van internet, blijken mannen in besloten netwerken veelvuldig beelden te delen waarop specifiek Nederlandse kinderen worden misbruikt. RTL Nieuws ging undercover en telde honderden kinderen. De politie benadrukt dat het ook om oud materiaal kan gaan. 
,,Het is niet zo dat al deze kinderen op dit moment worden misbruikt’’, reageert een woordvoerder van de politie. Vorig jaar werden 180 kinderen uit misbruiksituaties bevrijd door de politie. Maar materiaal dat van hen is gemaakt blijft rondgaan op internet, wat voor de slachtoffers bijzonder pijnlijk is. 
De beelden die RTL zag in de ondergrondse netwerken zijn schokkend. Zo waren Nederlandse beelden onder meer als uit ons land afkomstig te identificeren omdat er een bordje omhoog werd gehouden. ‘Ik ben een sletje, xxx’, was bij het misbruik te lezen. Ook was bij misbruik te zien dat het Nederlandse Disney-kanaal aanstond. 
Honderdduizenden leden
Gedurende veertien weken werden online netwerken onderzocht. Elk platform is gericht op een seksuele voorkeur en er zijn vele duizenden Nederlanders actief, soms wisselen ze al jarenlang materiaal uit. Wereldwijd hebben de netwerken vele honderdduizenden leden. Maar niet alleen de onderzoekers kijken mee.  Ook de politie is actief op de forums, om misbruik te traceren en zaken op te lossen. 

Kinderpornorechercheurs doen er alles aan om het misbruik lam te leggen. ,,Voor ons is het minder relevant hoeveel verschillende kinderen het in totaal betreft, wij richten ons op het actuele misbruik. Er zijn allerlei manieren om dat te achterhalen. Een begeleidende tekst: ‘dit mailtje is vorige week gemaakt’,  of iets dat in beeld te zien is.’’ Zo wordt ook gekeken naar bijvoorbeeld de modellen van spullen die in beeld zijn. 
Vooral jonge meisjes
Op de beelden op deze netwerken zijn vooral jonge meisjes te zien. Ook worden veel video’s gedeeld van tientallen naar verluidt Nederlandse baby’s die worden misbruikt. Sommige ogen als nog maar een paar maanden oud, aldus RTL. Misbruiker Robert M. maakte ook dat soort materiaal, onder meer op de crèche waar hij actief was. De politie wist met zijn aanhouding een fiks aantal zaken op te lossen. 

Slachtoffers worden vaak vernoemd naar uiterlijke kenmerken, zoals ‘mooie bruine ogen’ of ‘paardenstaartjes’. Naast misbruikbeelden delen de leden ook foto’s en video’s van blote kinderen, bijvoorbeeld vakantiefoto’s of stiekem opgenomen beelden uit kleedhokjes van Nederlandse zwembaden. Ook worden beelden uitgewisseld van jonge kinderen die zich uitkleden voor de webcam.
Notificaties
Altijd als eerste op de hoogte?
Stel je voorkeuren in en ontvang notificaties van het laatste nieuws.
 vooral goed opletten
Dat gebeurt onder andere op chatdienst Omegle, waar misbruikers de kinderen aanmoedigen om zich uit te kleden en lichaamsdelen te laten zien. De politie waarschuwde ouders al eerder vooral goed op te letten wat kinderen doen op internet. Ook sexting materiaal vindt gretig aftrek onder mensen die geïnteresseerd zijn in kinderporno, alarmeerde de politie. 
RTL bereikte niet het meest ‘exclusieve’ deel van het darkweb. Er was geen ethische manier om daar binnen te komen. Deze delen van het ondergrondse netwerk vereisen vaak dat nieuw materiaal wordt aangeleverd, voor toegang wordt verleend. De netwerken zijn dan ook professioneel opgezet. Er worden ook tips uitgewisseld. Zo wordt bijvoorbeeld aangemoedigd vooral lid te worden van een sportvereniging.