Distikstof(mono)oxide, voorheen stikstofoxidule, (in de volksmond ook wel lachgas genoemd) is een anorganische verbinding van stikstof en zuurstof met als brutoformule N2O. Lachgas kent binnen de moderne wetenschap en techniek vele toepassingen: het is een anesthetisch gas, dat wordt gebruikt bij verdovingen, maar het wordt ook gebruikt in verbrandingsmotoren om het motorvermogen te verhogen. In de atmosfeer is lachgas een krachtig broeikasgas.
De recreatieve waarde van lachgas werd in 1772 ontdekt door sir Humphry Davy, die het gebruikte vanwege de plezierige roes. deze beschreef in 1776 uitvoerig zijn sensaties na inademing ervan. Daarnaast geloofde hij dat het gas een genezende werking had. Het gas werd eind 18e eeuw een populaire kermisattractie, waar het zowel voor plezier als door kwakzalvers aangeboden werd. Al snel werd ontdekt dat het middel goed werkte als pijnstiller en zodoende ook medisch gebruikt.
Lachgas wordt al meer dan 150 jaar gebruikt als anestheticum en pijnstillend en sederend middel. In 1844 werd het voor de eerste keer gebruikt in een medische omgeving door de Amerikaanse tandarts Horace Wells, bij het trekken van een wijsheidstand. De inhalatiemethode werd in de VS populair rond de jaren 1860 en werd in 1867 in Europa voorgesteld door Quincy Coulton. Hij was een van de meest fervente voorstanders van de positieve effecten van lachgas in de tandheelkunde. In 1868 mengde E. Andrews het voor het eerst met dizuurstof, waardoor het kan worden gegeven zonder dat de patiënt zuurstofgebrek krijgt. Het wordt tegenwoordig meestal alleen in nood gebruikt in bijvoorbeeld ambulances, en in operatiekamers in combinatie met andere middelen.
Vanwege de euforische en hysterische effecten wordt de stof ook wel “lachgas” genoemd. Het is een recreatieve drug sinds het einde van de jaren 1700 en is momenteel een van de meest gebruikte inhaleermiddelen.
N2O wordt ook gebruikt in de voedingsmiddelen- en auto-industrie, zoals in slagroombussen en als motorbooster.
Er zijn enkele mechanistische effecten die het gas verontrustend maken wanneer grote hoeveelheden worden gebruikt.






